Το ευρωπαϊκό δίκαιο υπό τη στενή έννοια είναι το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ευρωπαϊκό δίκαιο υπό την ευρεία έννοια είναι το δίκαιο όλων των ευρωπαϊκών οργανισμών και θεσμών, στο οποίο συγκαταλέγονται:
Το συμβούλιο της Ευρώπης, ο οργανισμός οικονομικής ανάπτυξης και
συνεργασίας, η ευρωπαϊκή ζώνη ελεύθερων συναλλαγών, η κοινή νομισματική
Ένωση , το ευρωπαϊκό συμβούλιο ασφάλειας και συνεργασίας, το ευρωπαϊκό
συμβούλιο της Ευρώπης καθώς και η συνθήκη Schengen.
Οι παραπάνω ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν εντάσσονται θεσμικά στον στενό
πυρήνα του Ευρωπαϊκού δικαίου, στην ΕΕ. Δεν έχουν άμεση σχέση με τα
όργανα της ΕΕ, παρόλο που παρουσιάζονται υπό μία κοινή σημαία με
αυτήν, αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το συμβούλιο της Ευρώπης
παραδείγματος χάριν, είναι διάφορον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του
Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ευρωπαϊκό συμβούλιο είναι όργανο
της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο οποίο συνέρχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα
οι αρχηγοί των κρατών μελών, για να συζητήσουν τους κοινούς στόχους της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Οι σύνοδοι κορυφής). Επίσης διάφορον του Συμβουλίου
της Ευρώπης είναι και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο
αποτελεί συλλογικό όργανο που απαρτίζεται απο τους εκάστοτε αρμόδιους
υπουργούς των κρατών μελών , και μαζί με το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, είναι
ένα από τα δυο νομοθετικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για αυτό πολλές
φορές στο προοίμιο μιας κοινοτικής οδηγίας αναφέρεται ότι αυτή λήφθηκε
από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο μαζί με το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το συμβούλιο της Ευρώπης είναι όπως αναφέρθηκε, θεσμικά ανεξάρτητο από
την Ευρωπαϊκή Ένωση . Δημιουργήθηκε το 1949, αποτελείται από 47 μέλη και
έχει την έδρα του στο Στρασβούργο. Επίσης έχει και δικό του δικαστήριο
, στο Στρασβούργο, γνωστό ως Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαιωμάτων του
ανθρώπου.
Σύμφωνα με το καταστατικό του Συμβουλίου της Ευρώπης, στόχος του είναι η συνεργασία των μελών του δια της σύναψης συμφωνιών. Μία τέτοια συμφωνία, που είναι συνάμα και η μεγαλύτερη ιστορική κατάκτηση του Συμβουλίου της Ευρώπης, είναι η ευρωπαϊκή σύμβαση δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Για κάθε παραβίαση των δικαιωμάτων ενός πολίτη κράτους μέλους, όπως αυτά καταχωρήθηκαν στην παραπάνω σύμβαση ΕΣΔΑ, δύναται να γίνει προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαιωμάτων του ανθρώπου ΕΔΔΑ.
Σύμφωνα με το καταστατικό του Συμβουλίου της Ευρώπης, στόχος του είναι η συνεργασία των μελών του δια της σύναψης συμφωνιών. Μία τέτοια συμφωνία, που είναι συνάμα και η μεγαλύτερη ιστορική κατάκτηση του Συμβουλίου της Ευρώπης, είναι η ευρωπαϊκή σύμβαση δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Για κάθε παραβίαση των δικαιωμάτων ενός πολίτη κράτους μέλους, όπως αυτά καταχωρήθηκαν στην παραπάνω σύμβαση ΕΣΔΑ, δύναται να γίνει προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαιωμάτων του ανθρώπου ΕΔΔΑ.
